Każdy żeglarz wspomina niezapomniane chwile spędzone na swojej łódce. O części z nich można wieczorem opowiedzieć znajomym, ale są momenty trudne do uchwycenia. Czasem, żałujemy, że nie rejestrowaliśmy pewnego zdarzenia. Czasem, w przypadku protestów podczas regat, nagranie wideo, może być jedynym sposobem na udowodnienie swojego stanowiska (zgodnie z najnowszymi przepisami regatowymi komisja regatowa uwzględnia materiał dowodowy w postaci wideo – Dodatek M).
Jaką kamerę wybrać, jakie cechy kamery są najważniejsze na małej żaglówce, gdzie i jak zainstalować kamerę oraz jak kształtują się ceny? Na te pytania postarm się odpowiedzieć w oparciu o własne doświadczenia i wiedzę zebraną od innych.
Kryteria wyboru kamery na jacht
Kryteria wyboru kamery na żaglówkę regatową, zależą między unnymi od tego, co chcemy nagrywać. Inne będą w przypadku potrzeby nagrania pojedynczego manewru, z pełną szczegółowością, inne w przypadku chęci zarejestrowania regat lub treningu. W tym poradniku skupimy się na doradzeniu w wyborze kamery „na regaty”.
1.Wodoodporność
Kamera na małej łódce ragatowej musi być naprawdę wodoodporna. Wielu producentów zapewnia, że ich produkty takie są. W rzeczywistości większość z nich potrafi znieść deszcz lub powolne zanurzenie na głębokość do jednego metra. Podczas wywrotki kamera może nie tylko brutalnie zderzyć się z wodą (ciśnienie wciska wodę w szczeliny), ale dodatkowo może być poddana uderzeniom fal, innego sprzętu na łodzi i zanurzona głębiej niż na 1 metr. Dodatkowo, większość producentów dopuszcza co prawda zanurzenie w wodzie, ale tylko wodzie słodkiej. Słona woda morska ma negatywny wpływ na wszelkiego rodzaju styki i może zniszczyć niejeden „wodoodporny” sprzęt. Dlatego najbezpieczniej jest używać kamery w specjalnej wodoodpornej obudowie zapewniającej szczelność do kilkunastu metrów pod poziomem wody. Taka obudowa ma jeszcze jedną zaletę. W przypadku uszkodzeń, o które nie trudno na jachcie, można ją niewielkim kosztem wymienić.
2. Czas pracy kamery bez doładowania/ wymiany baterii
Szczególnie podczas regat rzadko jest tyle czasu i możliwości, by wymieniać baterię w kamerze. Dodatkowo taki zapasowy akumulator, trzeba dobrze zabezpieczyć przed zamoknięciem. Z doświadczenia wiem, jak często zapomina się o wymianie baterii, pomimo mocnego postanowienia, by to zrobić na początku regat. Dlatego idealnym rozwiązaniem jest kamera, której czas filmowania pozwala na włączenie na początku regat i nagranie ich całego przebiegu. Uruchamianmy kamerę opuszczając port i zapominamy o niej, nic nas już nie rozprasza. Niestety niewiele kamer pozwala na takie działanie, co znacznie ogranicza wybór sprzętu. Do niektórych kamer możemy dokupić dodatkowy wodoodporny „powerbank” przedłużający działanie i specjalną wodoodporną obudowę z wyjściem zasilania (patrz tabela poniżej), ale to zwiększa oczywiście masę i wielkość zestawu.
3. Jakość wideo
W dzisiejszych czasach praktycznie każda kamera nagrywa w standardzie Full HD (1920 × 1080) przy minimum 30 klatkach na sekundę. Taka rodzielczość jest w większości wypadków wystarczajaca, choć lepsze kamery potrafią nagrywać 4 razy bardziej dokładnie – w standardzie 4K (3840 × 2160) i przy 60 klatkach na sekundę. Dobrym kompromisem jest nagrywanie w standardzie Full HD przy 60 klatkach na sekundę. Zapewnia to wystrczającą prezcyzję i dużą płynność nagrań. Oprócz rozdzielczości wiele kamer sportowych dysponuje funkcją stabilizacji. Pozwala ona na usuwanie wstrząsów i poruszeń obrazu z nagrania. Wydaje się, że na jachcie, gdzie kamera jest zazwyczaj zamontowana na stałe do elementu kadłuba ta funkcja nie jest kluczowa i absolutnie niezbędna.
4. Ekran i wskazywanie rozpoczęcia nagrywania
Wiele kamer posiada duży ekran pozwalający na podgląd nagrywanego obrazu. Na łódce nie jest to zbyt przydatene. Nie ma czasu i warunków na oglądanie nagrań podczas pływania, a w słonecznej pogodzie trudno coś dojrzeć na ekranach kamer. Dużo ważniejsze jest łatwe i jednoznaczne określenie, czy kamera jest w trybie nagrywania, czy nie. Nikt nie chce, na końcu regat, dowiedzieć się, że na początku popełnił błąd i kamera nic nie zarejestrowała.
5. Funkcje dodatkowe
W dzisiejszych czasach wiele kamer pozwala na rejestrację położenia na podstawie wbudowanego GPS oraz na strumieniowanie obrazu na platformy społecznościowe. To przydatne funkcje, ale mocno zwiększające pobór energii. Dlatego osobiście nie korzystam z nich podczas regat.
5. Mocowanie do żaglówki
Praktycznie wszystkie kamery można zamocować za pomocą standardowych mocowań rozpowszechnionych wraz z kamerami GoPro. Choć firma Drift promuje inne rozwiązania (bardziej stabilne), to łatwo można dobrać przejściówkę dopasowującą do standardu. Na jachcie Nautica 450 najlepszymi miejscami do mocowania kamery są:
a) rufa – przylepienie standardowego zatrzasku do pionowej części pawęży z lewej lub prawej strony jachtu oraz wykorzystanie elastycznej przedłużki pozwalającej wyniesć kamerę nad pokład. Siedząc na kursach pełnych na jednym z halsów zasłaniamy niestety kamerę.
b) do koncówki bomu od góry, blisko sternika – konieczne wykorzystanie obejmy na bom. Część kadru kamery zasłania grot, ale jeśli kamerę odsuniemy jak najbardiej do tylu najlepiej na sztywnej przedłużce i skierujemy nieco w dół, to będzie prezentowała ładnie co się dzieje na pokładzie.
c) z boku masztu poniżej bomu z lewej strony (nad workiem genakera) – najlepiej w tym miejscu kamerę dobrze przytaśmować „izolką”, wtedy szoty foka nie będą o nią zahaczały i będzie stabilnie unieruchomiona przy maszcie.
Oczywiście zawsze warto próbować nowych ujęć, ale na regaty warto wykorzystać sprawdzone miejsca montażu, w których kamera na pewno nie będzie przeszkadzała w pływaniu. Warto oprócz standardowego łącza z pokładem, dodać zabezpieczenie w postaci kawałka linki lub gumki łączącej kamerę z elementem stałym kadłuba.
6. Cena
Rozpiętość cen kamer sportowych jest ogromna. Na GoPro HERO 10 Black można wydać 2500PLN, z kolei SjCam C100 można kupić już za 169PLN wraz z wodoodporną obudową. Oczywiście jakość nagrań z tych kamer jest różna. Kamera GoPro nagrywa zdecydowanie lepsze wideo, posiada świetną optykę, stabilizację, dotykowy ekran podglądu i sterowania, dobre oprogramowanie i setki funkcji dodatkowych. Pamiętajmy jednak, że kamera na małej żaglówce nigdy nie jest bezpieczna – może ulec rozbiciu lub po prostu utopić się (podczas wywrotki rzadko kto zwraca uwagę na kamerę). Dlatego warto się zastanowić i znaleźć złoty środek pomiędzy kosztami i jakością nagrań.
Porównanie przykładowych kamer sportowych
| Kamera | Zdjęcie | Plusy i minusy | Cena |
| Drift Ghost X Podstawowa kamera firmy drift. Znana z dużej odporności i długiego czasu pracy na baterii (5h). Nagrywa tylko w rozdzielczości Full HD i nie ma stabilizacji. Sama kamera nie jest wodoodporna – potrzebna jest obudowa. |   | + 5 godzin nagrywania wideo, obrotowa soczewka (pozwala przymocować kamerę do pokładu pod kątem), zmienna ogniskowa, oznaczenie koleorem trybu (widać czy nagrywa) – średnia jakość wideo (tylko full hd, widać zniekształcenia kompresji), dość duży rozmiar | 400-500 PLN na aliexpress (warto zaczekać na promocję firmy Drift, te organozwoane są kilka razy w roku) |
| Drift Ghost 4K+ Kamera firmy drift rejestrująca w 4K. Znana z dużej odporności i długiego czasu pracy na baterii (3h). Nagrywa tylko w rozdzielczości 4K i posiada stabilizację. Sama kamera nie jest wodoodporna – potrzebna jest obudowa. |  | + 3 godziny nagrywania wideo, obrotowa soczewka (pozwala przymocować kamerę do pokładu pod kątem), zmienna ogniskowa, oznaczenie koleorem trybu (widać czy nagrywa), dobra jakość wideo i stabilizacja – cena, tylko 3h wideo, dość duży rozmiar | 900-1200 PLN na aliexpress (warto zaczekać na promocję firmy Drift) |
| SJCAM c100 Podstawowa kamera firmy SJCAM, rejestrująca w Full HD/30p. Bark stabilizacji. Mała i tania. 3h nagrywania. Sama kamera nie jest wodoodporna – ale sprzedawana jest od razu z obudową wodoodporną. |  | + 3 godziny nagrywania wideo, mały rozmiar, obudowa wodoodporna w cenie, cena – brak stabilizacji, podstawowa jakość wideo | 169 PLN w mediaexpert (od razu z obudową, w różnych kolorach) |
| SJCAM c100+ Ulepszona wersja kamery SJCAM c100, rejestrująca w Full HD/60p lub 2K/30p. Stabilizacja cyfrowa. Mała i tania. 3h nagrywania. Sama kamera nie jest wodoodporna – ale sprzedawana jest od razu z obudową wodoodporną. |  | + 3 godziny nagrywania wideo, mały rozmiar, obudowa wodoodporna w cenie, cena – stabilizacja tylko cyfrowa, średnia jakość wideo (lepsza niż w C100) | 299 PLN w mediaexpert (od razu z obudową, w różnych kolorach) |
| GoPro Hero 10 Black Jedna z najlepszych kamer sportowych. Bardzo dobra jakość wideo 5.3K/60p. Mnóstwo funkcji dodatkowych (np. streaming live). Czas nagrywania w opcji Full HD ok. 2-2,5h. Im większa jakość, tym krótszy czas nagrywania. Wodoszczelna do 10m bez dodatkowej osłony. |   | + wspaniała jakość wideo, bardzo dobra stabilizacja, liczne funkcje dodatkowe – cena, czas nagrywania na baterii 2-2,5h (można wydłużyć dokupując wodoodporny powerbank) | 2111 PLN w Proshop (+200-250PLN 5200mAh wodoodporna ładowarka SUPTIG na aliexpress + 100PLN obudowa z wyjściem do zasilania) |
| SJCAM S6 Legend Niedroga kamera ze stabilizacją i 4K/30p. Wraz z wodoodporną obudową SUPTIG i powerbankiem 5200mAh SUPTIG zapewni dobrą jakość zdjęć za umiarkowaną cenę. |  | + bardzo dobra jakość wideo, bardzo dobra stabilizacja cena, – czas nagrywania na baterii 1,5h (trzeba wydłużyć dokupując wodoodporny powerbank i obudowę ze złączką) | 200 PLN na OLX + obudowa wodoodporna i powerbank 5200 SUPTIG |
| SJCAM SJ8 Pro Bardzo dobra kamera ze stabilizacją i 4K/60p. Wraz z wodoodporną obudową SUPTIG i powerbankiem 5200mAh SUPTIG zapewni bardzo dobrą jakość zdjęć w umiarkowanej cenie. |  | + wspaniała jakość wideo, bardzo dobra stabilizacja, liczne funkcje dodatkowe – cena, czas nagrywania na baterii 1h (trzeba wydłużyć dokupując wodoodporny powerbank i obudowę ze złączką) | 700PLN + obudowa wodoodporna i powerbank 5200 SUPTIG |
| SJCAM C200 Średniej klasy kamera SJCAM umożliwiająca rejestrację z jakością 4K/24p lub Full HD/60p. Wodoodporna do 5 metrów bez obudowy, do 40m z dołączoną obudową (w cenie) |  | + dobra jakość wideo ze stabilizacją, czas nagrywania 3h – w 4K tylko 24p | 529 PLN w X-kom (z obudową wodoszczelną) |
| Mocowania do kamer Bardzo różne mocowania do kamer mozna znaleźć na allegro.pl i w sklepach RTV-AGD. Najlepiej chyba kupić jeden z zestawów. W przypadku obejmy na bom, warto sprawdzić, czy standardowa obejma z zestawu jest na tyle szeroka by zamocować ją na bomie (zazwyczaj mocuje się kamerki na cieńszych rurach – np. na kierownicy roweru). |   | + Praktycznie wszystkie kamery można montować w oparciu o te same uchwyty montażowe (Drift wymaga przejściówki lub dedykowanych uchwytów) | Cena zestawu waha się w okolicach 60-100PLN. |
| Mocowanie na bom |  | Uchwyt na bom pasujący do Nautica 450 | Około 30PLN na allegro |
Podsumowanie
W artykule skupiłem się na prezentacji cech kamer do wzięcia „na regaty” oraz na kilku propozycjach takich urządzeń. Niestety producenci zapominają o żeglarzach i praktycznie nie ma idealnej kamery do takiego zastosowania. Urządzenia albo oferują dobrą jakość, albo długi czas pracy i wodoodporność. Ja, ze względu na długość czasu nagrywania, wybrałem trzy kamery Drift Ghost X, SJCAM c100+, oraz SJCAM Sj6 Legend (z powerbankiem 5200 Suptig) do podwieszania w różnych miejscach. Jednak uważam, że każdy musi wybrać coś sam dla siebie. Dodatkowo dużo materiału wideo to dużo pracy nad wybieraniem elementów i składaniem krótkiego filmu, ale o tym w innym poradniku.
Jeśli chcecie coś dodać do artykułu, piszcie poprzez formularz na stronie kontakt.